توسط سمیه ملکی
5-6-2023 6:21:52 PM
هزینه پرورش مرغ گوشتی - سود پرورش مرغ گوشتی به همراه نکات مهم برای راه اندازی مرغداری گوشتی
هزینه پرورش مرغ گوشتی - سود پرورش مرغ گوشتی به همراه نکات مهم برای راه اندازی مرغداری گوشتی
پرورش طیور گوشتی
روند رو به افزایش جمعیت کشور ایجاب می کند که تولیدات متناسب با نیاز های غذایی بهبود و افزایش یابد ، که در این راستا نقش تولیدات گوشت سفیدبر همگان روشن است .بدیهی است گوشت مرغ به سبب مزیتهای فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند در کشور مطرح و نیاز عمومی را در این زمینه مرتفع نماید.
هدف اصلی طرح احداث مرغداری استحصال بخشی از تولیدات گوشت مرغ استان طی 5 دوره پرورش جوجه یکروزه در سال می باشد که جوابگوی بخشی از سرانه مصرف پروتئین در استان خواهد بود . همچنین این قبیل طرح ها سبب اشتغال تعدادی از افراد و تامین معیشت خانوارهای آنها می باشد و کود تولیدی حاصله نیز در خصوص تقویت اراضی زراعی دارای استفاده می باشد .
خوشبختانه امروزه در دنیای اینترنت منابع زیادی در زمینه آموزش و راهنمایی در ارتباط با پرورش طیور گوشتی موجود است.
ولی باز هم نیاز دیدیم که یک منبع کامل ودر دسترس جهت راهنمایی علاقه مندان به پرورش مرغ و طیور گوشتی جمع آوری کنیم , امید ست که مورد توجه و رضایت شما عزیزان واقع شود.
کلمه پرورش طیور گوشتی به معنی خرید جوجه های یکروزه و نگهداری از آنها طبق یک برنامه تغذیه ای و بهداشتی و رسیدن به وزن مطلوب کشتار می باشد.
وزن جوجه های یکروزه معمولا حدود 42 گرم است که بعد از گذشت زمان پرورش که 42 روز می باشد به وزن 2500 گرم می رسند .
تامین مواد غذایی مورد نیاز مورد نیاز مردم به خصوص در کشورهای جهان سوم به یکی از مهمترین مسائل آن کشورها تبدیل شده است . با توجه به افزایش روز افزون جمعیت جهان و نیز افزایش سطح بهداشت و کاهش مرگ ومیر و نیاز روز افزون آدمی به مواد غذایی سبب شده است تا بشر به دنبال منابع غذایی دیگر و جدید باشد که یکی از این منابع گوشت طیور می باشد .
از مهمترین مسائلی که سبب رشد چشمگیر صنعت پرورش طیور گشته است ارزش غذایی بالای گوشت طیور ، کم بودن افت پس از کشتار ، سالم وبهداشتی بودن گوشت طیور ، قابلیت هضم وجذب بالا ، سرعت رشد سریع ، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه می باشند .
هدف از اجرای این طرح گردش سرمایه در کشور ، ارز آوری ، تولید و بهره وری ، تامین بخشی از پروتئین حیوانی مورد نیاز کشور ، خودکفائی در زمینه تولید گوشت سفید و استفاده از نیروهای جوان و متخصص جهت استحصال گوشت مرغ طی 5 دوره پرورش جوجه یکروزه می باشد .
خلاصه طرح :
با توجه به اینکه پرورش مرغ گوشتی نسبت به پرورش سایر حیوانات و طیور دارای امتیازات و خصوصیات منحصر به فرد می باشد ، لذا فعالیت در این رشته دارای صرفه اقتصادی بوده و به پاره ای از امتیازات به شرح زیر اشاره می گردد :
 نسبت ضایعات در گوشت مرغ در مقایسه با سایر دام ها کمتر است ، به طوری که در گوشت گوسفند ضایعات حدود 50 % و در مرغ حدود 25 % است .
کوشت مرغ از نظر هضم و جذب بعد از گوشت ماهی بهتر از سایر پروتئین ها است .
پرورش مرغ به آسانی امکان پذیر است و در محیط محدود تعداد زیادی را می توان پرورش داد.
سرعت رشد مرغ نسبت به سایر دام ها بیشتر است به طوری که یک جوجه به وزن حدود 50 گرم بعد از 6 تا 8 هفته به حدود 40 برابر وزن خود خواهد رسید .
ضریب تبدیل جیره غذائی به گوشت در مرغ نسبت به سایر دام ها بالا بوده به طوری که در مرغ های اصلاح شده این ضریب 2 تا 2/2 و در گوساله و گاو بین 6 تا 9 % متغیر است .
انتخاب محل احداث مرغداری
در انتخاب محل مرغداری باید دقت شود که حتما در آن اطراف واحد های دیگر پرورش مرغ کم باشد . همچنین با سایر مراکز مرتبط جهت همچون کشتارگاه , جوجه کشی و همچنین مراکز فرآوری ضایعات طیور نزدیک باشد.
جایگاه:
از آن جا که بحث اصلی ما به پرورش مربوط می‌شود، فرض بر این است که ساختمان مرغداری از حداقل استانداردهای لازم برخوردار است و چون این استانداردها معمولاً دستورالعمل های مراجع مجوز دهنده، لحاظ شده است از تذکر تفصیلی در این باره صرف نظر می‌کنیم. نکاتی از این قبیل که:
جهت ساختمان شرقی غربی باشد .
محل هواکش ها به گونه‌ای باشد که جریان شدید باد باعث اختلال در عملکرد آنها نشود.
فاصله مناسب (حدود 5 / 1 کیلومتر) از سایر واحدهای پرورش طیور مد نظر باشد.
ترجیح بر این است که ظرفیت سالنها به صورت واحدهای 5000 قطعه‌ای در نظر گرفته شود. چرا که یکنواختی جریان هوا در این سالنها بیشتر امکان پذیر است و اختلاف جریان هوا و رطوبت و حرارت در نقاط مختلف سالن را به حداقل می‌رساند. در سالنهای طولانی یکنواخت کردن این عوامل مشکل‌تر و دور از دسترس‌تر است.
تغذیه مرغ گوشتی
حال که تا حدودی با مرغ گوشتی و جایگاه نگهداری از مرغ آشنا شدید مورد بسیار مهمی که لازم است حتما مورد توجه قرار بگیرد بحث تغذیه مرغ گوشتی است .
مدیریت مناسب و صحیح تغذیه مرغهای گوشتی نقش بسیار مهمی در وزن گیری و یکنواخت بودن گله از نظر مزنی دارد. که در این صورت میزان تلفات به حداقل می رسد بنابراین لازم که حتما به تغذیه طیور گوشتی در هفته اول بسیار دقت داشته باشید .
ضرورت استفاده از دان کامل به جای آرد ذرت
جوجه ها در هنگام خروج از تخم به شدت از نظر هیدارت کربن فقیر بوده بنابراین تغذیه اولیه با جیره آغازین مناسب که ذرت به عنوان یک ماده اصلی در آن استفاده شده باشد به سرعت باعث افزایش میزان هیدارت کربن در بدن جوجه میگردد در صورت تاخیر در دسترسی جوجه ها به منبع هیدارت کربن امکان بروز کتوز و کم آبی به وجود می آید .
مصرف آّب حاوی شکر
همانطور که گفته شد دسترسی به غذا در روزهای اولیه برای رسیدن به رشد مطلوب مهم است البته اگر آب نیز حاوی مواد انرژی زایی نظیر شکر باشد .عملکرد بهتری حاصل می گردد. در یک بررسی جوجه هایی که در یک روزگی آب حاوی 5 درصد شکر مصرف کرده بودند در مقایسه با جوجه ای شاهد 50 گرم وزن بیشتر ، 5 درصد ضریب تبدیل غذایی بهتر و 25/0 درصد مرگ و میر کمتری داشتند این نتایج بیانگر این مطلب است که آب محتوی یک ماده انرژی زا باعث بهبود عملکرد جوجه های گوشتی می شود .
تاخیر در دسترسی کامل به آب و دان ، بر وزن و عملکرد آینده جوجه ها ، تاثیر دارد . استفاده از جیره آغازین استاندارد متناسب با نیازهای جوجه از روز اول پرورش همراه با ترکیبات حمایتی ( آب شکر ، مولتی ویتامین و الکترولیت ) نقش مهمی در دستیابی به نتایج مطلوب خواهد داشت .
برآورد سرمایه اولیه برای راه اندازی مرغداری در سال 98 :
در مطلب زیر در نظر داریم که همه موارد و تجهیزات لارم برای شروع کار برآورد شود . و اینکه برای شروع اولیه کار مرغداری لازم است چقدر از سرمایه صرف تهیه مکان و تجهیزات و امکانات اولیه شود؟
قبل از اینکه توضیحی درباره تجهیزات و هزینه ها داشته باشیم لازم است که حتما به این موضوع توجه کنید که برای داشتن یک واحد
مرغداری صنعتی باید حتما تعداد 10 تا 15 هزار قطعه مرغ و یا بیشتر داشته باشید که هم بتوانید مجوز بگیرید و هم اینکه به سود دهی مطلوبی در این کار برسید.
امکانات سخت‌افزاری این کسب‌وکار به نسبت در دسترس‌تر و باقیمت بهتری ارائه می‌شود. هر واحد صنعتی نیاز به امکانات ضروری همچون آب، برق و گاز دارد که بسته به اینکه واحد صنعتی در یک شهرک صنعتی احداث شود یا اینکه در خارج از شهر باشد، متفاوت است.
ابزارآلات گرمایشی و سرمایشی و تکنولوژیک (ماشین‌آلات) از دیگر ملزومات احداث آن است. همه این امکانات بسیار هزینه‌بر هستند و عدم تهیه هرکدام از آنها ایجاد واحد صنعتی را متوقف می‌کند. هرچند قبل از عملیات کلنگانی، نیاز به گرفتن مجوزهایی است که در بعضی واحدها هزینه کسب آنها بسیار زیاد است.
- پروانه تاسیس : مجوزی است که برای احداث ساختمانها و تاسیسات هر نوع واحد صنعتی دامداری و مرغداری و ترسیم نقشه ، به متقاضیان اعطا می گردد.
- پروانه بهره برداری : مجوزی است که پس از احداث ساختمانها و تاسیسات طرح ،جهت بهره برداری از واحد برای متقاضیان صادر می گردد .
هر واحد صنعتی بسته به نوع تولید و حجم تولیدات، به مقداری زمین نیاز دارد. به‌عنوان‌مثال اگر کسی بخواهد یک واحد مرغداری صنعتی احداث کند، حتما باید در خارج از شهر زمین تهیه کند و دیگر اینکه به مراجعه‌کنندگانی که کمتر از ۱ هکتار زمین داشته باشند، اصلا مجوز داده نمی‌شود.
۱ هکتار زمین در اطراف یک شهرستان، حداقل 140 میلیون تومان هزینه دارد. البته این هزینه در شهرستان‌های مختلف و در استان های دیگر متفاوت است.
برای پرورش 20 هزار قطعه مرغ مرغ نیاز به یک هکتار زمین داریم و در کمتر از این میزان زمین نمیتوان این کار را انجام داد.
نکته قابل‌توجه :
ضمن اینکه مکان مورد نظر بایستی دارای حداقل ضوابط جهاد کشاورزی جهت اجرای پروژه باشد که برخی از این ضوابط عبارت اند از:
داشتن حداقل فاصله یک کیلومتر با مراکز نگهداری دام و ماکیان گوشتی
داشتن حداقل فاصله دو کیلومتر با مراکز نگهداری دام و ماکیان داشتی
داشتن حداقل فاصله دو الی سه کیلومتری با مناطق مسکونی و مواردی از این قبیل که جهت احراز استعلام مثبت و صدور اجازه فعالیت از سوی سازمانهای ذیربط لازم می باشد.
اگر سرمایه موردنیاز خرید زمین یک هکتاری برای مرغداری را به‌صورت متوسط 140 میلیون تومان در نظر بگیریم سرمایه دیگری برای ساخت زمین موردنیاز است. برای پرورش و نگهداری مرغ سالنهای بسته نیاز اصلی است این سالنها اکثرا بدون پنجره و به‌صورت کاملا بسته طراحی می‌شوند. مصالح به کار گرفته‌شده در اکثر مواقع بلوک‌های بتنی است که نسبتا ارزان‌قیمت و با کیفت مناسبی هم ارائه می‌شود.
هدف اصلی استفاده از بلوک‌های بتنی سرعت در کار ساخت و کاهش هزینه‌ها است. برای جابه‌جایی هوا در سالنهای نگهداری هواکش‌های بزرگ تعبیه می‌شود که اکسیژن موردنیاز فضا را تامین می‌کند. مرغداری‌ها اصولا بدون پنجره هستند و سیستم تهویه آنها از طریق دستگاه‌های هواکش تأمین می‌شود.
یک واحد مرغداری ۲۰ هزار قطعه‌ای احتیاج به سوله حدودا ۴۵ در ۱۵ متری دارد . علاوه بر سوله‌ها باید برای واحد صنعتی یک یا چند انبار در نظر گرفت که معمولا هزینه آن از سوله کمتر است. در مرغداری‌ها گازوئیل و گاز به‌عنوان سوخت اصلی به کار گرفته می‌شوند.
* اگر گازوئیل به‌عنوان سوخت به کار گرفته شود یک تانکر ۳۶ لیتری موردنیاز است که نزدیک به 36 میلیون تومان قیمت دارد. با توجه به اینکه مرغداری باید یک فضای گرم و شرجی داشته باشد در زمستان به سوخت بیشتری نیاز است که میانگین آن برای هر دوره ۵۵ روزه ۳۶ هزار لیتر گازوئیل است. تامین گازوئیل در مقطعی از زمستان دشوار است؛ اما اگر در سیستم مرغداری از گاز کشی استفاده شود نزدیک به 25 میلیون هزینه گاز کشی دارد. درست است هزینه اولیه گازوئیل کمتر است اما در مقاطعی از زمستان گازوئیل جوابگوی نیاز مرغداری نبوده و همچنین تأمین آن با مشکل روبه‌روست. از سوی دیگر گازوئیل باقیمت بسیار بالایی خریداری‌شده و جابه‌جایی آن بسیار دشوار است که هزینه‌های حمل‌ونقل را بالا می‌برد. درنتیجه سیستم گاز کشی در بلندمدت به‌صرفه‌تر است.
* یکی دیگر از بخش‌های سرمایه‌بر واحد صنعتی تامین برق و آب موردنیاز آن است. از آنجایی‌که یک واحد مرغداری در خارج از شهر راه‌اندازی می‌شود و در بیشتر مواقع زمین‌های در نظر گرفته‌شده از حق آب و برق محروم هستند دریافت امتیاز آب و برق یک هزینه به نسبت زیاد بر دوش سرمایه‌گذار، می‌گذارد.
* هر واحد صنعتی به آب هم نیاز دارد که اگر از طریق لوله‌کشی شهری بتوان به دست آورد، هزینه آن بسیار پایین‌تر است و باید فقط هزینه لوله‌کشی را داد و یا عوارضی هم پرداخت کرد؛ اما معمولا واحدها برای تهیه آب به حفر چاه اقدام می‌کنند که گرفتن مجوز چاه بسیار سخت است و در بسیاری از مناطق به‌خصوص مناطق مرکزی کشور، به علت پایین بودن سفره‌های زیرزمینی مجوز داده نمی‌شود. کندن چاه برای یک واحد مرغداری در استانی مانند تهران و یا اصفهان که دسترسی به آب سخت‌تر است نزدیک به 30 میلیون هزینه برمی‌دارد.
* پس از تجهیز سالن باید تجهیزات مربوط به جوجه‌کشی مهیا شود. بر اساس استاندارها باید به ازای هر ۱۰۰۰ قطعه جوجه در محدوده مادرهای مصنوعی ۱۰ ـ ۸ عدد آبخوری آویز ثابت و ۶ عدد آبخوری کمکی کوچک کله‌قندی و یا پلاستیکی، یعنی جمعا ۱۶ ـ ۱۴ عدد آبخوری در نظر گرفته شود.
این آبخوریها قبل از جوجه ریزی بایستی با آب تمیز پرشده و درجه حرارت آب آبخوریها باید حدود ۱۵ ـ ۱۰ درجه سانتی‌گراد باشد. همچنین در سیستم آبخوری نیپل نیز بایستی از آبخوریهای کمکی استفاده شود.
دستگاه آسیاب میکسر یکی دیگر از تجهیزات موردنیاز است که انواع دانه‌ها را ترکیب کرده و غذای موردنیاز برای رشد مرغ‌ها را تهیه هواکش و سیستم تهویه هم نیاز اصلی مرغدارها است . برای یک فضای ۱۰ هزار متری سه هیتر موردنیاز است. قیمت که برای یک سالن ده هزار متری سه هواکش موردنیاز است. پس تجهیز سالن نوبت به جوجه ریزی می‌رسد تأمین نیازهای بهداشتی و درمانی مرغ‌ها یک اصل به شمار می‌رود.
برای هر جوجه به‌صورت متوسط هزار تومان هزینه بهداشت و درمان می‌شود. که هر مرغی حدوداً ۵ کیلو در طول دوره خوراک دارد.
برآورد سود و زیان مرغداری گوشتی
برآورد مالی هزینه های لازم برای احداث مرغداری گوشتی 20 هزار قطعه ای در سال 98:
هزینه ساخت و ساز برای مرغداری 20 هزار قطعه ای حدود یک میلیارد و نیم (تومان) است .
- میانگین هزینه لازم برای تهیه همه تجهیزات و وسایل مورد نیاز برای یک مرغداری 20 هزار قطعه ای در سال 98 حدود 425 میلیون تومان می باشد.
- هزینه تاسیسات 135 میلیون تومان با این شرایط که از آب لوله کشی استفاده شود.
- هزینه تامین مواد اولیه که سهم زیادی را به نوبه خود در هزینه ها دارد چیزی حدود یک میلیارد و دویست میلیون تومان می شود.
- حقوق و دستمزد و هزینه حقوق پرداختی به کارگران حدود 200 میلیون تومان در یکسال می شود.
سود مرغداری گوشتی
مهترین مسئله ای که همه ما قبل از وارد شدن به یک کسب و کار به آن اهمیت می دهیم میزان سود و درآمد حاصل از کار است .
برای اینکه بتوانیم بطور دقیق سود خالص مرغداری را برآورد کنیم لازم است که همه هزینه ها برآورد شود و با توجه به میزان و ظرفیت تولید طرح و با توجه به قیمت فروش هزینه های تولید از فروش کل کسر شود تا بتوان سودخالص طرح را بدست آورد.
برای درک بهتر این موضوع مثال واقعی از مرغداری گوشتی 20 هزار قطعه ای برای شما در زیر آورده می شود:
جمع هزینه های لازم برای احداث مرغداری با توجه به گفته های بالا : دو میلیارد و ششصد میلیون تومن
میزان فروش کل طرح بر اساس 20 هزار قطعه ای به عبارت دیگر 200 هزار تن گوشت + 50 تن کود مرغی : دو میلیارد و پانصد و بیست میلیون تومن
سود نهایی مرغداری گوشتی با کسر هزینه های تولید می شود 300 میلیون تومن در سال دوم و 600 میلیون در سال سوم و .. است.
طرح پرورش مرغ گوشتی
انتخاب زمین
جهت انتخاب زمین مناسب برای اجرا بایستی موارد زیر را مورد توجه قرار داد:
در دسترس بودن امکانات رفاهی مانند جاده های ارتباطی مناسب، نزدیکی برق، آب و … را مورد توجه قرار داد و حتی الامکان سعی نمود تا زمین مورد نظر به گونه ای انتخاب گردد که سرمایه گذار جهت آماده سازی آن و تهیه امکانات کمترین هزینه را متحمل گردد.
طراحی ساختمان ها
جهت نگهداری و پرورش مرغ عموماٌ سالن های بسته ای در نظر گرفته می شوند که در طراحی آنها می توان شیوه های گوناگونی را به کار گرفت. هم اکنون یکی از رایج ترین مدلهای طراحی وساخت سالن های مرغداری، سالن های بدون پنجره یا اصطلاحا window less می باشند.
که در این نوع ساختمان کمترین میزان پنجره به کار رفته و معمولا هواکش های بسیار بزرگ به همراه پدهایی که در دیواره های جانبی قرار می گیرند وظیفه تامین هوای مورد نیاز را بع عهده دارند.
از لحاظ بهداشتی و کنترلهای دیگر نیز این نوع ساختمانها قابل کنترل تر می باشند. به هر حال صرف نظر از نوع طراحی های انجام گرفته موارد دیگری نیز در نوع ساخت و سازها دخالت دارند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره داشت:
• نوع مصالح در دسترس
• نوع اقلیم و آب و هوای منطقه
• طول مدت فصل گرما و سرما
• میزان رطوبت
و مواردی از این قبیل که هرکدام به نوبه خود تاثیر به سزائی را در نوع طراحی و ساخت بناها خواهند داشت.
اقدامات لازم قبل از ورود جوجه
رمز موفقیت پرورش مرغ گوشتی، اجرای یک برنامه مدیریتی مشخص و موثر قبل از ورود جوجه‌ها به فارم و طی دوران پرورش است.
از آنجا که اجرای برنامه های تغذیه ای و بهداشتی در فارمهای چند سنی مشکل است بهتر آن است که از روش یکباره پر و یکباره خالی استفاده شود.
تراکم جوجه‌ریزی
یکی از ضروریات اصلی رشد، حفظ سلامتی و کیفیت عمومی زیست و تامین فضای کافی برای هر پرنده می‌باشد.
میزان فضای در نظر گرفته شده بستگی به مجموعه‌ای از فاکتورها نظیر:
• وزن طیور در هنگام کشتار، نوع سالن (باز و بسته)، شرایط آب و هوایی منطقه و فصل دارد. بدین جهت برای محاسبه ظرفیت جوجه‌ریزی بایستی به طور دقیق از ابعاد داخلی سالنها مطلع باشیم.
• در تابستان و بخصوص در واحدهایی که امکان بروز مشکلات وجود دارد بایستی تراکم جوجه‌ریزی را کم نموده و در سالن هایی که از تهویه مناسبی برخوردار نمی‌باشند بایستی دقت بیشتری نمود و تراکم جوجه‌ریزی در آنها را نیز کاهش داد.
• سالنهای باز: تراکم جوجه‌ریزی در سالن های باز براساس فصل و نوسانات درجه حرارت متفاوت بوده و بایستی در تابستان از تراکم جوجه‌ریزی در سالن های مذکور کاسته شود.
تخلیه جوجه ها
طولانی شدن زمان تخلیه جوجه باعث دهیدراته شدن جوجه‌ها و در نتیجه افزایش تلفات و کاهش پتانسیل رشد میگردد.
توجه به کلیه نکات زیر هنگام جوجه ریزی لازم و ضروری است:
• مطمئن شوید که تحویل و توزیع جوجه‌ها در سالنها بطور صحیح انجام شده است. از انبار کردن جعبه‌های حاوی جوجه در منطقه مادر مصنوعی خودداری کنید.
• جعبه‌ها را به آرامی نزدیک به‌دان و آب در محدوده مادرهای مصنوعی تخلیه نمایید.
• جعبه‌های خالی را در یک طرف سالنها جمع نمائید تا براحتی بتوانید آنها را به خارج از سالن انتقال دهید.
• جوجه‌ها باید سرزنده و شاداب و بدون نقص ظاهری باشند.
• جوجه‌ها بایستی در محدوده مادرهای مصنوعی قرار گیرند که روشنایی آنها از مادرهای مصنوعی و یا از لامپهای سالن که در بالای مادرهای مصنوعی هستند تامین میگردد. در صورتی که سالن دارای شرایط قابل کنترل باشد.
• محصور کردن طیور در محدوده مادر مصنوعی ضرورتی ندارد ولی در صورتی که تعداد جوجه‌ها کم باشد و همچنین در سالن های باز مفید می‌باشد.
• ۱ الی ۲ ساعت پس از استقرار، وضعیت توزیع جوجه‌ها در زیر مادرهای مصنوعی و میزان دسترسی آنها را به آب و دان کنترل نمائید.
کنترل رطوبت
رطوبت نسبی سالن باید ۷۰ـ۵۰ درصد باشد، رطوبت سالن باعث حفظ کیفیت بستر شده و از خشک شدن زیاد بستر و ایجاد گردوغبار جلوگیری می‌نماید. رطوبت بالاتر را باید با افزایش تهویه کاهش داد.
افزایش تهویه باعث از دست رفتن گرما و صرف هزینه اضافی است. وسائلی که بسرعت و به درستی بتوانند رطوبت را اندازه‌گیری نمایند تا حدی غیر معتبر می‌باشند و احتیاج به کالیبره کردن مکرر داشته و بدین جهت کنترل رطوبت را مشکل می‌سازند.
ایجاد رطوبت نسبی بالاتر برای جوجه یکروزه استرس جابجایی جوجه از جوجه‌کشی تا مزرعه را کاهش داده و رطوبت کمتر، شانس دهیدراته شدن جوجه را افزایش می‌دهد.
افزایش آبخوری برای جوجه یکروزه
برای جوجه یکروزه به ازاء هر ۱۰۰۰ قطعه جوجه ۶ آبخوری کوچک کله قندی و یا سینی در نظر بگیرید. این آبخوریها هیچ گاه نباید خالی باشند و مرتباً باید تمیز و مجدداً با آب تمیز و تازه پر شوند.
بسیار مهم است که روز اول ورود جوجه‌ها به سالن آب در آبخوریها به‌میزان کافی وجود داشته باشد تا جوجه‌ها براحتی بتوانند به‌آب دسترسی پیدا کنند. سطح آب در آبخوریها با بزرگ شدن جوجه‌ها بایستی کاهش یابد تا از ریخت و پاش آب بوسیله جوجه‌ها جلوگیری شود.
تقریباً ۴۸ ساعت پس از جوجه‌ریزی باید آبخوریهای کمکی جمع شوند. ارتفاع آبخوریهای آویز باید هم سطح پشت پرنده باشد. تنظیم آبخوریها مرتباً باید کنترل شده تا ضمن توزیع آب به‌میزان کافی از ریزش آب و هدر رفتن آن نیز جلوگیری شود.
صرف نظر از نوع سیستم آبخوری همواره باید بازاء هر ۳ متر عرض سالن مرغداری یک ردیف آبخوری در نظر گرفته شود(توزیع یکنواخت آب در سالن).
مدیریت دانخوری ها
طول دانخوری زنجیری برای هر پرنده حداقل ۵/۲ سانتیمتر و تعداد دانخوری بشقابی برای ۱۰۰۰ قطعه ۲۰-۱۸ عدد منظور شود.
حداقل یک ردیف دانخوری بشقابی برای هر ۵ متر عرض سالن لازم است. در دوران پرورش دانخوریها باید بطرف بالا کشیده شوند، بطوری که لبه دانخوری همسطح پشت طیور باشد.
سطح دان در دانخوریها بایستی به اندازه‌ای باشد که ضمن دسترسی طیور به دان از ریخت و پاش و ضایع شدن آن جلوگیری شود، کنترل مرتب اطراف دانخوریها از نظر وجود یا عدم وجود دادن، مقدار دان موردنیاز در دانخوریها را نشان می‌دهد.
همچنین به‌منظور پیشگیری از ماندن دان در دانخوریها و کهنه شدن و احتمالا کپک زدگی دان، باید همه روزه پس از مصرف کامل دان قبلی، دان در دانخوریها توزیع شود.
مدیریت بستر
بستر ممکن است از پوشال چوب، خرده کاغذ یا کاه خرد شده باشد. از مصرف تراشه چوب سفت که دارای تانن زیادی است و همچنین تراشه چوب‌ریز و خاک اره‌ای که اگر بوسیله جوجه خورده شود باعث سوراخ شدن چینه دان و سنگدال می‌شود خودداری کنید.
به‌منظور پیشگیری از بروز بیماری آسپرویلوز، از مصرف بستر پوسیده و کپک زده خودداری نمائید بهترین بستر، تراشه چوب سفید با کیفیت خوب است.
کاه در صورتی که به‌صورت صحیح عمل‌آوری و نگهداری شده باشد می‌تواند بستر مناسبی باشد.
جهت جلوگیری از ایجاد تاول سینه، سوختگی سینه و قرمزی و سوختگی مفصل خرگوشی که باعث تنزل کیفیت و کم شدن ارزش لاشه میگردد از بستر نرم با کیفیت مناسب استفاده شود.
از مصرف پوشال پودر شده، مرطوب و یا کلوخه خودداری نمائید. بستر با کیفیت خوب دارای ۳۵-۳۰ درصد رطوبت می‌باشد. ارتفاع بستر ۷-۵ سانتیمتر توصیه شده است هیچگاه بستر قدیمی را مجدداً استفاده نکنید. همیشه بستر قدیمی را خارج و برای هر نوبت جوجه‌ریزی از بستر تازه و جدید استفاده نمائید.
مدیریت نوردهی وروشنایی
غالباً در پرورش مرغ گوشتی از برنامه نوردهی دائمی استفاده می‌شود، ولی در هر روز باید ساعاتی را نیز به تاریکی اختصاص داد. خاموشی در ساعاتی از روز باعث عادت کردن طیور به تاریکی شده و از وحشت آنها در موقع قطع برق و نتیجتاً تجمع و خفگی طیور پیشگیری می‌نماید. در هنگام طراحی سیستم روشنائی، یک ردیف لامپ در بالای محدوده مادرهای مصنوعی باید در نظر گرفته شود تا طیور بطرف منبع حرارتی، آب و دان هدایت شوند
روشنایی سالن با استفاده از لامپهای معمولی و یا لامپهای فلورسنت تامین میگردد و نکته ضروری و اساسی این است که نور بطرف یکنواخت در سالن توزیع گردد. اداره رفاه طیور در انگلیس، شدت نور حداقل، ۱۰ لوکس در سطح پرنده و متوسط ۲۰ لوکس در کل سالن را توصیه می‌نماید. همچنین بسیار مهم است که امکانات کم کردن شدت نور و تاریک کردن سالن وجود داشته باشد تا بتوانیم مواردی مثل خود خوری را کنترل کنیم .
مدیریت تهویه و هوادهی
هر اندازه توان رشد پرنده افزایش یابد نیاز به تامین اکسیژن و دفع حرارت بدن نیز افزوده میگردد. بنابراین نیاز به تهویه در آشیانه‌های امروزی به مراتب بیش از سابق است.
علاوه بر تامین هوای مورد مصرف مستقیم پرنده، حفظ کیفیت هوای سالنها نیز ضروری است. لذا سیستم تهویه سالن مرتباً بایستی بازنگری گردیده در صورت لزوم اصلاح شود.
کنترل درجه حرارت بدن
دانستن عوامل اصلی تنظیم کننده دمای بدن پرنده که بستگی به تهویه و درجه حرارت محیط دارد مفید است. پرنده قادر است آرایش پرهای محافظ بدن خود را براساس دمای بدن تغییر دهد. در هوای سرد پرها بصورت عمود بر بدن قرار می‌گیرند و هوای ساکن محبوس در بین آنها بصورت لایه‌ای عایق کننده عمل می‌نماید و برعکس با افزایش درجه حرارت، پرها روی سطح بصورت خوابیده آرایش می‌یابد و اجازه می‌دهد حرارت تولید شده در بدن به آسانی به خارج دفع شود. سپس پرنده تلاش می‌نماید با تنفس دهانی و تبخیر آب داخل دهان، خود را خنک کند.
|