اموزش کشت زعفران در گلخانه | آموزش کشت هیدروپونیک زعفران

وقتی صحبت از ارزش و قیمت بالای محصولی می‌شود،بدون شک یکی از گزینه‌های موجود در مورد آن محصول می‌تواند طلای سرخی به نام زعفران باشد.ادویه‌ای که در سراسر جهان شناخته‌شده است و ارزش بالای آن بر کسی پوشیده نیست. کسانی که این ادویه بی‌نظیر را برای اولین بار امتحان کرده‌اند، مصرف‌کننده دائمی این محصول می‌شوند.

اگرچه مردم اغلب به ادویه‌هایی مانند زعفران به چشم طعم‌دهنده‌ی مواد غذایی نگاه می‌کنند، اما زعفران دارای مقدار زیادی مواد مغذی با خواص فراوان می‌باشد.زعفران حاوی بیش از 150 ترکیب مختلف ازجمله کاروتنوئیدها، سافرانال، کروسین، آنتی اکسیدآن‌ها و سایر مواد بیوشیمیایی است. همچنین در زعفران مواد معدنی و ویتامین‌هایی که برای سلامتی انسان ضروری هستند وجود دارد.

ایده پرورش این محصول خوش عطروطعم شاید به ذهن خیلی‌ها برسد اما خوب شرایط اقلیمی و محیطی لازم برای کاشت زعفران را نباید نادیده گرفت، به همین دلیل کسانی که نمی‌توانند بی‌خیال ایده‌ی پرورش این محصول ارزشمند بشوند روی به روش‌های کشت آن در گلخانه آورده‌اند.پرورش و رشد این ادویه می‌تواند بسیار سودمند باشد، اما بسیاری نمی‌دانند از کجا شروع کنند.زعفران درواقع گیاهی بسیار آسان و مبتدی است.در این مقاله نه‌تنها دقیقاً نحوه رشد آن را در گلخانه توضیح می‌دهیم، بلکه دانش مفید دیگری را نیز در مورد این ادویه گران و عجیب‌وغریب ارائه می‌دهیم.

 خوب من در اینجا سؤالی از شما که قصد شروع این کار رادارید و درواقع ایده آن را در ذهن خود پرورش می‌دهید، می‌پرسم: چرا می‌خواهید زعفران را پرورش دهید؟؟؟..... 

شاید اولین پاسخی که به ذهنتان می‌آید این است که به دلیل قیمت نسبتاً بالای این محصول می‌خواهید از این طریق کسب درآمد کنید و به سود زیادی دست‌یابید. اما باید بدانید که اگرچه کاشت زعفران بسیار ساده به نظر می‌رسد، اما در هنگام تصمیم‌گیری باید بتوانید زمان و تلاش زیادی را برای یادگیری و پرورش این گیاه در گلخانه صرف کنید. چراکه واقعاً بدون داشتن اطلاعات کافی ممکن است علاوه بر سود نکردن در این کار، ضرر هم کنید. چراکه خیلی‌ها با انواع روش‌های کشت محصول در گلخانه‌ها آشنا نیستند. ما در اینجا شمارا با روش‌های کشت زعفران در گلخانه آشنا می‌کنیم.

آموزش کشت زعفران در گلخانه

کشت زعفران در گلخانه توسط کشورهایی با موفقیت انجام‌شده است. اما لازمه‌ی این موفقیت رعایت کردن اصولی است که شاید رعایت آن‌ها درکشت خاکی لازم نباشد. كشت گلخانه‌ای زعفران را در هر نقطه‌ای حتی در كویر نیز می‌توان انجام داد. این روزها واژه‌هایی از قبیل هیدروپونیک و ایروپونیک را احتمالاً زیاد شنیده‌اید. برای تولید برخی از محصولات کشاورزی امروزه از این سیستم‌های مدرن و صنعتی استفاده می‌شود. اول می‌خواهیم توضیح کوتاهی درباره‌ی این دو روش کشت برای دوستانی که با آن خیلی آشنا نیستند، ارائه دهیم.

هیدروپونیک (آب‌کشت) روشی است که در آن پرورش گیاه به‌جای خاک، در آب (بدون تماس مستقیم ریشه گیاه با آب) و یا بعضی مواد جامد(به‌غیراز خاک) انجام‌شده و با اندازه‌گیری نیازهای غذایی گیاه، املاح و مواد مغذی هم به‌صورت کنترل‌شده به آن داده می‌شود.کمبود زمین و آب باعث می‌شود که سیستم‌های هیدروپونیکی با کارایی بیشتر امروزه مورداستفاده قرار گیرند.
ایروپونیک (هوا کشت) روشی است که در آن ریشه گیاه به‌جای قرار گرفتن در خاک، به‌صورت معلق در هوا از طریق اسپری کردن، آب و مواد مغذی را دریافت می‌کند.

حال برای کشت زعفران گلخانه‌ای از کجا شروع کنیم؟

 اولین قدم برای کاشت این محصول یا هر محصول دیگری در گلخانه، انتخاب نوع روش کشت می‌باشد.

زیرا تجهیزات موردنیاز بایستی بر اساس تعیین نوع روش کاشت آماده شوند. همچنین انتخاب مکان مناسب برای احداث گلخانه بایستی موردتوجه قرار بگیرد. هرچند گلخانه را می‌شود در هر نقطه‌ای احداث کرد اما بعضی از مناطق با داشتن بادهای شدید و یا برف و کولاک سنگین ممکن است موجب خراب شدن سازه‌های گلخانه‌ها شوند، درنتیجه بهتر است در این‌چنین مکان‌های از احداث گلخانه صرف‌نظر شود.

 سپس باید بعد از احداث گلخانه مناسب، محیط داخل گلخانه را آماده کنید. برای کاشت زعفران در گلخانه بایستی محیط داخل گلخانه را قفسه‌بندی کنید تا از کمترین مکان بیشترین استفاده را ببرید.
 قفسه یک سازه داربستی است که جعبه چوبی روی آن قرار می‌گیرد. قفسه‌ها با هر ابعادی از چوب یا فلز می‌توانند ساخته شوند.جعبه چوبی سازه‌ای است که پیازهای زعفران روی آن قرار داده می‌شوند و باید از چوب طبیعی باشد.پس پیشنهاد می‌شود که از چوب مصنوعی مانندmdfو chipboard استفاده نکنید.

 حال نوبت به فراهم کردن تجهیزات گلخانه شامل تجهیزات گرمایشی، سرمایشی و همچنین دستگاه‌های موردنیاز تأمین رطوبت داخل گلخانه و سایر تجهیزاتی که ممکن است با توجه به منطقه مورد احداث نیاز باشد، می‌رسد.

 شهرهای کویری به سیستم رطوبت‌زدایی و سرمایش نیاز دارند، اما هیچ سیستم گرمایشی لازم ندارند. تا اینجا تقریباً محیط داخل گلخانه آماده‌شده است.

 در ادامه قبل از انجام مراحل کاشت پیازها توصیه می‌کنیم که برای جلوگیری از آلودگی، محیط گلخانه خود را ضدعفونی کنید تا از انتقال بیماری به پیازها جلوگیری کنید. زعفران گیاهی است که بذر تولید نمی‌کند و فقط از طریق پیازها رشد می‌کند.

 خوب حال باید به انتخاب و خرید پیازهای سالم و مناسب برای شروع اقدام کنید. انتخاب و تهیه پیازهای زعفران برای کشت بسیار مهم است و می‌تواند کل مجموعه را تحت تأثیر قرار دهد.

 بایستی از پیازهای درشت و سالم استفاده کرد و بهترین زمان برای تهیه پیازها خردادماه می‌باشد و اگر پیازها در محیط مرطوب و باتلاق بمانند پوسیده می‌شوند که این بسیار ناامیدکننده خواهد بود و باعث اتلاف وقت و هزینه زیادی می‌شود، پس بایستی آن‌ها را در مکانی مناسب ازنظر تهویه تا اوایل شهریور نگهداری کنید. این گیاه در پاییز شکوفا می‌شود و درواقع می‌توان گفت بهار زعفران فصل پاییز است.

 پس در شهریورماه بلافاصله پس از ضدعفونی کردن پیازهای درشت به‌اندازه 10 گرم و بالاتر، شروع به چیدن آن‌ها درون جعبه‌های چوبی کنید و به گلخانه انتقال دهید. در این زمان باید درجه حرارت و رطوبت گلخانه تأمین شود.

 به‌طورمعمول پیازها در مهرماه شروع به جوانه زدن می‌کنند و در اواخر آبان یا اوایل آذر شروع به گلدهی می‌کنند. پس وقتی طول جوانه‌ها به 5-2 سانتی‌متر رسید، دما و رطوبت محیط را تغییر دهید،دما کمتر و رطوبت بیشتر باشد. در محیط گلخانه وقتی طول جوانه‌های اصلی به 15 تا 20 سانتی‌متر برسد، میزان روشنایی گلخانه را در مدت 6 روز افزایش دهید.

 در گلخانه زعفران، وقتی جوانه‌ها به گل رسیدند بایستی شروع به برداشت گل‌ها کرد. برداشت گل زعفران به بهترین روش با دست انجام می‌شود.

 معمولاً دوره گلدهی حدود 15 تا 20 روز است، تعداد گل‌ها در روزهای اول و آخر دوره گلدهی کم است و در میانه دوره به حداکثر خود می‌رسد.بنابراین بعد از برداشت گل پیازها، بایستی جوانه‌های اضافی را در اطراف آن‌ها حذف کرد و برای تقویت پیازها در سال بعد، آن‌ها را به زمین بازگرداند.
 پس شما برای پیازهای زعفران در کنار گلخانه‌ی خود به یک قطعه زمین هم نیاز دارید. پس از انتخاب زمین، باید آن را در زمان معین شخم بزنید. شخم عمیق باعث افزایش رشد پیازها می‌شود.عمق 30-25 سانتی‌متر در زمان شخم زدن و اضافه کردن کود پوسیده و مخلوط کردن آن با خاک بستر برای تقویت پیازها بسیار مناسب می‌باشد.

 در مناطق سردسیر، پیازها باید در عمق 25 سانتی‌متر کاشته شوند تا از سرما و آفات محافظت شوند.

مزایای کشت گلخانه‌ای زعفران:

تولید محصول در محلی که امکان تولید آن وجود ندارد

افزایش تولید و کیفیت در واحد سطح

مدیریت همه‌ساله پیازهای زعفران

کنترل کامل شرایط محیطی (نور و رطوبت)

تغذیه و شرایط آب و هوایی مانند خشک‌سالی و سرما در فصل گلدهی

صرفه‌جویی در آب و کودهای معدنی

فرآوری محصول در محیط تمیزتر و کیفیت بالاتر و بهتر از کشت سنتی است.

معایب کشت گلخانه ای زعفران:

هزینه بالای ساخت , برای راه‌اندازی و نگهداری گلخانه به متخصص احتیاج دارید پاسخ گیاهان به تغییرات در شرایط تغذیه‌ای بسیار سریع است و پرورش‌دهنده باید مدیریت مداوم داشته باشد.

*با توجه به مزایا و معایبی که برای این نوع کشت در گلخانه‌ها وجود دارد، می‌شود با بررسی دقیق و تحقیق و استفاده از افراد متخصص در این زمینه به اهداف والای خود همانند سایر کشورهای پیشرو در این زمینه رسید.

نتیجه‌گیری

زعفران ازنظر شدت نور، دمای هوا و رطوبت نسبی نیاز به شرایط رشد بهینه دارد، دانستن این عوامل درکشت گلخانه‌ای زعفران بسیار مؤثر است.پاییز فصل گل و گیاه و بهار زعفران است.
در سال‌های اخیر کشت هیدروپونیک در گلخانه‌ها افزایش قابل‌توجهی در بسیاری از کشورها داشته است. درواقع با توجه به مزیت‌های این نوع سیستم کشت انتظار می‌رود این روند در سال‌های آینده همچنان ادامه یابد.درواقع تولید محصول از طریق سیستم‌های هیدروپونیک می‌تواند منجر به تولید محصولات جدید و در صدر قرار گرفتن آن‌ها شود.