توسط سمیه ملکی
3-13-2021 1:01:50 PM
کشت گلخانه‌ای زعفران بهتر است یا کشت سنتی؟ | چرا؟
زعفران ادویه‌ای عجیب‌وغریب که قرن‌هاست به خاطر زیبایی، عطروطعم، قدرت شفابخشی و جذابیت کلی آن مورد تقاضای جهانی قرارگرفته است.همه‌ی ما با آن به‌خوبی آشنا هستیم. خوشبختانه شرایط آب‌وهوایی و زیست‌محیطی لازم برای رشد چنین محصول باارزشی در کشور ما فراهم هست و به همین دلیل کشور ایران برترین تولیدکننده زعفران در جهان است. در مقایسه با انواع دیگر محصولات، زعفران به آب و مراقبت کم‌تری نیاز دارد و می‌تواند درآمد فراوان ای هم برای کشاورزان و هم برای کشور به همراه آورد. به همین دلیل بعضی از کشورها امروزه تحقیقات جدی درباره‌ی کشت گلخانه‌ای این محصول باارزش را دنبال کرده و شروع به پرورش آن در گلخانه‌ها کرده‌اند.چراکه در بسیاری از این کشورها شرایط کشت سنتی این محصول گران‌قیمت وجود ندارد. و آن‌ها از این فناوری نوین می‌خواهند در جهت رسیدن به این محصول ارزشمند و گران‌قیمت دست یابند تا هم نیاز کشورشان را برطرف کنند و هم با صادرات آن به سوددهی زیادی برسند.
کشت گلخانه‌ای زعفران بهتر است یا کشت سنتی؟
اخیراً سؤالی که شاید ذهن خیلی‌ها را در مورد زعفران به خود مشغول کرده باشد این است که کشت گلخانه‌ای زعفران بهتر است یا کشت سنتی؟
در مورد این‌چنین مسئله‌ای نخست باید بگوییم که هرکدام از این روش‌ها مزایا و معایب مربوط به خود را دارا می‌باشند. اما خوب این موضوع بسیار مهمی است که درواقع در کدام روش ما بیشترین عملکرد و سوددهی را خواهیم داشت. در ادامه بابیان توضیحاتی درباره‌ی هرکدام از این روش‌ها قطعاً شما خود می‌توانید تشخیص بدهید کدام روش شمارا به حداکثر عملکرد و سوددهی خواهد رساند.
کشت سنتی زعفران به‌طور طبیعی در بسیاری از مناطق مستعد کشور ما وجود دارد. اما برای کسانی که شرایط لازم برای کشت این محصول در شهر و استان آن‌ها فراهم نیست، دانستن اطلاعات دقیق و درست درباره‌ی کشت گلخانه‌ای زعفران بسیار مهم هست تا بتوانند با در نظر گرفتن همه‌ی مسائل تصمیم درست را بگیرند. همان‌طور که می‌دانید کشت گلخانه‌ای زعفران اخیراً در کشورهای مختلفی انجام‌شده و ظاهراً هم بسیار موفق عمل کرده و این سیستم بازده امیدوارکننده‌ای نشان داده و به‌عنوان کارآمدترین، مفیدترین و مناسب‌ترین سیستم رشد گیاهان معرفی‌شده و به همین دلیل هم در کشور ما و شاید سایر کشورها مردم ترغیب به کشت زعفران به روش‌های موجود در گلخانه‌ها شده‌اند.
 روش پرورش زعفران گلخانه‌ای به روش هوا کشت درواقع یک عمل طبیعی و ساده برای رشد گیاه بدون ترکیب خاک هست یعنی ریشه‌های گیاه به‌صورت آویزان شده و در هوا آشکارا در معرض هوا قرار می‌گیرند تا از طریق اسپری کننده‌ها آب غنی از مواد مغذی را دریافت کنند.
این سیستم از اسپری غنی‌شده از مواد مغذی در هوا به کمک نازل‌های فشار یا مه شکن برای حفظ رشد بیش‌ازحد در شرایط کنترل‌شده استفاده می‌شود.درواقع گیاه با کمک یک پشتیبانی مصنوعی در هوا رشد می‌کند و هیچ خاک یا بستری لازم نیست که گیاه را پشتیبانی کند. شاید جالب باشد که بدانید بارکر (1922) برای اولین بار سیستم رشد گیاهان اولیه را به‌صورت هوا کشت توسعه داد و برای تحقیقات در مورد ساختار ریشه گیاه از آزمایشگاه استفاده کرد.
نکته‌ای که باید به آن توجه ویژه‌ای شود این است که کشاورزی در مرحله‌ای از تغییرات اساسی در سراسر جهان و برخورد با مشکلات جدی تغییرات جهانی آب‌وهوا و همچنین مدیریت نامناسب و تخریب خاک، شهرنشینی سریع، صنعتی شدن، برداشت مداوم و کمبود آب که مهم‌ترین مسئله برای انجام فعالیت‌های کشاورزی است.
بنابراین ما با محدودیت منابع برای تولید محصولات کشاورزی در آینده مواجه خواهیم شد.پس انتظار می‌رود که رویکرد جدیدی را برای کشت گیاهان در نظر گرفت تا در آینده برای تهیه مواد غذایی جمعیت رو به رشد جهان که شاید با استفاده از کشاورزی سنتی کار دشواری باشد، با مشکل مواجه نشویم. در چنین شرایطی، محققان فناوری‌های جدید کشاورزی را جستجو می‌کنند و اظهار دارند که راه‌حل پیشنهادی اجرای فناوری‌های قابل‌دستیابی در حال حاضر در یک محیط کنترل‌شده است.
سیستم گلخانه‌ای کشت بدون خاک یکی از آن‌هاست. این‌یک تکنیک بسیار خوب برای کشورهایی است که دارای زمین‌های زراعی کمتر، تغییرات سریع محیطی و نداشتن شرایط لازم کشت هستند، هست.روش کشت گلخانه‌ای زعفران دارای مزایای بسیاری نسبت به کشت سنتی است.
که در اینجا به چند مزیت واضح سیستم کشت گلخانه‌ای زعفران نسبت به سیستم کشت سنتی می‌پردازیم:
کنترل عوامل جوی و نامساعد از قبیل سرما و یخبندان یا گرمای پیش‌بینی‌نشده
قابلیت انجام این نوع کشت در همه‌جا
کاهش مصرف آب
قابلیت انجام در مساحت‌های کم
کنترل بهتر و راحت‌تر آفات و بیماری‌های قارچی
تولید محصولی باکیفیت بالاتر
گل‌چینی راحت‌تر و آسان‌تر برای کشاورزان
و همچنین این مسئله که كشت زعفران در زمین در سال‌های پنجم و ششم كشت، به سوددهی عالی می‌رسد
اما درکشت گلخانه‌ای از همان سال اول می‌توان در صورت رعایت شرایط به سوددهی بالایی رسید.
اما مهم‌ترین مزیت کشت گلخانه‌ای زعفران میزان برداشت محصول است که نسبت به برداشت در زمین چند برابر است. همچنین محصول در فضایی سالم‌تر و بهداشتی تر تولید می‌شود.
اما از معایبی که می‌توان برای کشت گلخانه‌ای زعفران بیان کرد شامل:
پیاز زعفران پس از دوره گلدهی برای تغذیه مجدد باید به زمینی در اطراف گلخانه منتقل شود که این کار باعث هزینه‌های زیادی برای کشاورزان است.
همچنین هزینه اولیه تأسیس این سیستم‌ها بالا است.
برای انجام انواع کشت گلخانه‌ای زعفران بایستی از پیازهای درشت‌تر نسبت به کشت در خاک استفاده شود که این موضوع هم خود شامل هزینه بیشتری است.
پس بنابراین هر دو روش کشت زعفران دارای مزایا و معایبی نسبت به یکدیگر می‌باشند.
نتیجه‌گیری
به‌طورکلی زعفران به‌عنوان گران‌ترین محصول ازنظر اقتصادی در بین محصولات صنعتی و صادراتی از وضعیت ویژه‌ای برخوردار است. قطعاً همه می‌دانند که ایران به‌عنوان تولیدکننده اصلی زعفران در جهان شناخته‌شده است.از زعفران در صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی، پزشکی،عطرسازی و هنر استفاده می‌شود. گل‌های خشک زعفران به خاطر عطروطعم بی‌نظیرشان از زمین‌های بسیار قدیم به‌عنوان ادویه‌ای در تغذیه انسان، برای اهداف دارویی و به‌عنوان یکرنگ استفاده می‌شده است.
این روزها از کشت گلخانه‌ای برای پرورش بسیاری از محصولات در حوزه کشاورزی در بسیاری از کشورها استفاده می‌شود که کاشت ایروپونیک محصولی مانند زعفران هم به دلیل ارزش و قیمت بالا نمونه‌ای از آن هست.
کاشت گلخانه‌ای زعفران (کاشت زعفران به دو روش ایروپونیک و هیدروپونیک) حساسیت‌های علمی و فنی مربوط به خود را دارا است. اما بایستی قبل از انجام این کار بسیار حساس و ورود به این کسب‌وکار حتماً میزان هزینه تأسیس گلخانه، وضعیت بازار و بازگشت سرمایه محاسبه شود.و همچنین حتماً قبل از شروع با متخصصین و کسانی که تجربه عملی در این زمینه‌دارند مشورت کنید.
همه‌ی مطالبی که در بالا بیان شد برای تائید یا تکذیب کشت گلخانه‌ای زعفران نیست بلکه هدف بیان اطلاعات لازم درباره کاشت گلخانه‌ای این محصول بوده، تا کسانی که قصد انجام این نوع کشت رادارند با آگاهی تصمیم بگیرند. چراکه امروزه با شروع بحث درباره این تکنیک کاشت مانند هر حرفه دیگری، منتقدان در این زمینه مطالبی را ذکر کرده‌اند که درواقع توجه به آن‌ها خالی از لطف نیست.
*** ازجمله مطالبی را که منتقدان در این زمینه بیان می‌کنند این است که كشت گلخانه‌ای زعفران به روش ایروپونیک اقدامی انجام‌شدنی است اما سودآوری و كیفیت محصول در این نوع كشت با تبلیغاتی که امروزه مطرح‌شده در این زمینه مغایرت دارد.
همچنین درکشت گلخانه‌ای زعفران از پیازهای درشت باید استفاده شود همین‌طور که در كشورهای دیگر هم که این کار را انجام داده‌اند از پیازهای درشت استفاده کرده‌اند و شاید دلیل سودآوری در این نوع كشت هم در این کشورها همین باشد.
پس بنابراین باید درزمینهٔ تهیه بانك پیاز باکیفیت و وزن بالا اقدام شود.
پس باید با دقت و حساسیت لازم همه‌ی مراحل، از ابتدا تا پایان این نوع کشت را از دوره آماده‌سازی تا انبارداری همه را رعایت کرده و حتماً بر جنبه‌های مختلف آن آشنایی‌های لازم را پیدا کنید.
سپس بعد از بررسی همه‌جانبه‌ی کشت گلخانه‌ای زعفران و رعایت همه شرایط لازم برای این نوع کشت و برآورد هزینه‌ها شروع به کشت این محصول باارزش در مناطقی از کشور که شرایط کاشت به روش سنتی را ندارند یا حتی انجام آن در مناطق مستعد کشت در صورت ارجحیت بر روش سنتی آن می‌تواند شمارا به سوددهی زیادی که منتظرش هستید برساند. آرزوی ما موفقیت شماست.
صحبت نویسنده:
امیداوارم که مطلب فوق مورد رضایت شما عزیزان واقع شده باشد , لطفا با نظرات خوبتان ما را برای ادامه کار دلگرم کنید. منتظر نظرات شما عزیزان هستم.
|